همکاری انسان و طبیعت

هنر چیست ؟

اگر ساعت‌ها و حتی روزها درباره این کلمه به ظاهر سادۀ سه حرفی صحبت کنیم بدون شک زمان کم خواهد آمد. نقاشی، هنرهای تجسمی (نظیر عکاسی و مجسمه سازی)، معماری، ادبیات، موسیقی، تئاتر و سینما به ترتیب پیدایش، هفت هنر اصلی هستند که هرکدام به شاخه‌های متعددی تبدیل می‌شوند. در هر یک از این شاخه‌ها در کنار مسائلی نظیر استعداد و تجربه، صبر و شکیبایی فرد هنرمند نیز نقش کلیدی را ایفا می‌کند. اما این صبر به چه معنا بوده و تا کجا می‌تواند ادامه پیدا کند؟ در حرفه‌ای نظیر عکاسی، فرد عکاس شاید ساعت‌ها و حتی روزها برای شکار یک صحنه لحظه شماری کند. در شاخه‌ای نظیر معماری و مجسمه سازی، شاید هنرمند سال‌ها بر روی اثر خود وقت بگذارد. اما آیا می‌توانید ۴۰ سال زمان برای خلق یک اثر هنری را تصور کنید؟

دیوید نَش (David Nash) مجسمه سازی بریتانیایی تبار است که در سال ۱۹۴۵ میلادی به دنیا آمد. این فرد در اوج شکوفایی یعنی سن ۳۲ سالگی پروژه‌ای را در نزدیکی خانه یعنی در منطقه اسنودونیای بریتانیا آغاز کرد که کسی از آن خبر نداشت. این پروژه رفته رفته و با کمک طبیعت پیش رفت تا اینکه نهایتاً ۳۹ سال بعد یعنی هم اکنون شکل و شمایلی کامل به خود گرفته است. دیوید محوطه‌ای را به طور کامل از هر نوع گیاهی پاک سازی کرده و سپس ۲۲ نهال درخت را با فواصل یکسان به صورت یک حلقه دایره‌ای شکل در کنار هم کاشت. سپس توسط روش‌های سنتی رشد این درختان را تحت کنترل خود قرار داد تا نتیجه کار شکل و شمایلی مشابه آنچه که هم اکنون مشاهده می‌کنید پیدا کند. هدف اصلی دیوید نَش از انجام چنین پروژه‌ای بیداری انسان‌ها و توجه بیشتر آن‌ها به طبیعت بوده است. در مصاحبه‌ای که او با سازمان بین‌المللی مجسمه سازان داشت گفت:

“هنگامی که من با کاشت نهال درختان پروژه Ash Dome را آغاز کردم، جنگ سرد سراسر دنیا را فراگرفته بود. در کشور من یعنی بریتانیا وضعیت اقتصادی دچار بحران شدیدی شده بود، بیکاری بیداد می‌کرد و کشورها همدیگر را به جنگ اتمی تهدید می‌کرد. ما انسان‌ها به طمع و خودخواهی خود در حال نابود کردم این کره خاکی هستیم. دولت‌ها همواره در حال تغییر بوده و سیاست‌های کوتاه مدت هیچ‌گاه به نتیجه نرسیدند. پروژه Ash Dome برای من همانند یک قرارداد و تعهد شخصی بلند مدت است زیرا هیچ کس از آینده زندگی خود خبر ندارد.”

دیوید نَش با هنر خود به دنیا نشان داد که همکاری انسان و طبیعت می‌تواند باعث خلق دنیایی متفاوت شود. پروژه Ash Dome هم اکنون به شدت تحت محافظت است تا افرادی که بیداری دیگر انسان‌ها برای آن‌ها مضر است نتوانند به آن آسیبی برسانند. حتی خبرنگاران و عکسانی که قصد تصویربرداری از این اثر هنری بی بدیل را دارند پس از کسب مجوز از راه‌های پر پیچ و خم و نا مشخصی به محل آن برده می‌شوند تا کسی محل دقیق آن را نداند.

مبلمانی از جنس درخت

کارهایی که بشر می‌تواند با کمک طبیعت انجام دهد به همین‌جا ختم نمی‌شود. حدود ۱۰ سال پیش طراحی به نام گوین مونرو (Gavin Monro) ایده‌ای به ذهنش رسید که بتواند به نوعی با کم‌ترین آسیب به طبیعت صندلی‌های چوبی بسازد. او معتقد است که قطع درختان علاوه بر آسیب به کره زمین باعث از بین رفتن اکوسیستم زندگی بسیاری از حشرات و پرنده‌ها خواهد شد. علاوه بر این چوب‌هایی که برای ساخت صندلی‌های و دیگر وسایل به کار می‌رود قبل از استفاده به قطعات کوچک‌تری در آمده و بسیاری از آن‌ها در این بین هدر می‌روند. این چنین بود که گوین مونرو شرکتی به نام Full Grown را راه اندازی کرد. او با الهام از هنر طراحان گذشته نظیر John Krubsack در سال ۱۹۰۴و Patrok در سال ۱۹۹۸ تصمیم گرفت ساخت صندلی‌های چوبی را به صورت انبوه تولید کرده و در اختیار مشتریان خود قرار دهد. از دیگر عواملی که گوین را با چنین کاری تشویق کرد بیماری او در دوران کودکی بود. او از عارضه ای بسیار نادر رنج می‌برد که مجبور به عمل پیوند استخوان شد. پس از آن برای رشد طبیعی استخوان گردن مجبور به استفاده از گیره‌های فلزی بود تا استخوان‌ها آن چنان که باید و شاید رشد کنند.

هم اکنون از محصولات Full Grown می‌توان به انواع صندلی‌های چوبی، میز، لوستر، آباژور و قاب عکس اشاره کرد. این محصولات پس از برداشت با موادی کاملاً ارگانیک صیقل داده می‌شوند تا قابل استفاده قرار گیرند. نخستین سری محصولات این شرکت اواخر سال ۲۰۱۶ تحویل مشتریان خواهد شد. صندلی‌های Full Grown هم اکنون با حدود قیمتی معادل ۲۵۰۰ پوند و قاب‌های عکس آن با قیمتی حدود ۱۰۰۰ پوند پیش فروش می‌شوند. البته این‌ها نمونه‌های اولیه بوده و گوین مونور امیدوارم است در آینده بتواند در مقیاس بزرگ‌تر و با قیمت تمام شده کمتر این محصولات را به مشتریان خود عرضه کند.